Ομάδα νομικών της ομάδας εμπειρογνωμόνων AlarmCall απέστειλε επιστολή προς τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο σχετικά με την απαίτηση Safepass και επίδειξης “QR code” για την είσοδο δικηγόρων και διαδίκων στα δικαστήρια.
Ακολουθεί αυτούσια η επιστολή:
“Αξιότιμοι, κ. Πρόεδρε και συνάδελφοι,
- Είναι κατόπιν πολλής σκέψης και προβληματισμού που αποστέλλουμε την παρούσα επιστολή, με την παράκληση όπως γίνουν διαβήματα προς το Ανώτατο Δικαστήριο αλλά και προς κάθε κατεύθυνση που ήθελε κριθεί απαραίτητο, ώστε να αποκατασταθεί η ελεύθερη πρόσβαση στη δικαιοσύνη και, κατ’ επέκταση, η νομιμότητα στη λειτουργία των Δικαστηρίων, σύμφωνα με το Σύνταγμα.
- Αδιαμφισβήτητα, η πρόσβαση στη Δικαιοσύνη συνιστά δικαίωμα απαραβίαστο το οποίο, ως λειτουργοί της δικαιοσύνης, εμείς πρώτα οφείλουμε να υπερασπιστούμε. Συνιστά, κατ’ ακρίβεια, την λυδία λίθο του Κράτους Δικαίου. Το δικαίωμα αυτό κατοχυρώνεται από το άρθρο 30 του Συντάγματος και το άρθρο 6.1 της ΕΣΔΑ που προνοούν, αντίστοιχα, τα εξής: 30(1): Εις ουδένα δύναται ν’ απαγορευθή η προσφυγή ενώπιον τουδικαστηρίου, εις ο δικαιούται να προσφύγη δυνάμει του Συντάγματος. […]6.1: Παν πρόσωπον έχει δικαίωμα όπως η υπόθεσίς του δικασθή δικαίως, δημοσία και εντός λογικής προθεσμίας υπό ανεξαρτήτου και αμερολήπτου δικαστηρίου, νομίμως λειτουργούντος, το οποίον θα αποφασίση είτε επί των αμφισβητήσεων επί των δικαιωμάτων και υποχρεώσεών του αστικής φύσεως, είτε επί του βασίμου πάσης εναντίον του κατηγορίας ποινικής φύσεως.
- Η πρόσβαση στη Δικαιοσύνη είναι δικαίωμα που, σύμφωνα με τον υπέρτατο νόμο,δεν επιδέχεται περιορισμών κατ’ επίκληση λόγων «δημόσιας υγείας», όπως συμβαίνει με άλλα συνταγματικά κατοχυρωμένα δικαιώματα. Ο μόνος «περιορισμός» που δια νόμου επιφυλάσσεται, αφορά στην «δημόσια δίκη». Ακόμα και στην εν λόγω όμως περίπτωση, δεν γίνεται επιφύλαξη για λόγους «δημόσιας υγείας» και σε καμία περίπτωση δεν δύναται να απαγορευθεί η πρόσβαση σε διάδικο (και κατ’ επέκταση στο δικηγόρο του), παρά μόνο προς το κοινό και τον τύπο. Τέτοια απαγόρευση μπορεί να υπάρξει μόνο εάν επιτάσσεται από «[…] το συμφέρον της ασφαλείας της Δημοκρατίας ή της συνταγματικής τάξεως ή της δημοσίας τάξεως ή της δημοσίας ασφαλείας ή των δημοσίων ηθών ή το συμφέρον των ανηλίκων ή η προστασία της ιδιωτικής ζωής των διαδίκων ή υπό ειδικάς συνθήκας, καθ’ ας κατά την κρίσιν του δικαστηρίου η δημοσιότης θα ηδύνατο να επηρεάσει δυσμενώς το συμφέρον της δικαιοσύνης.» Πανομοιότυπη διατύπωση ακολουθεί και το άρθρο 6.1 της ΕΣΔΑ. Πουθενά δεν προβλέπεται περιορισμός του δικαιώματος αυτού κατ ́ επίκληση λόγων δημόσιας υγείας.
- Είναι με μεγάλη μας λύπη που παρατηρούμε ότι εδώ και αρκετό καιρό, οι διακηρύξεις του Συντάγματος έχουν καταστεί «κενό γράμμα» στον βωμό της «δημόσιας υγείας» συνεπεία της πανδημίας του Covid 19. Είναι επίσης με μεγάλη μας λύπη που διαπιστώνουμε ότι μέχρι και μη περιορίσιμα δικαιώματα, όπως αυτό της πρόσβασης στη δικαιοσύνη, έχουν πλέον περιοριστεί και ενίοτε καταστρατηγηθεί πλήρως.
- Συγκεκριμένα, παρατηρούμε ότι η πρόσβαση στη δικαιοσύνη και στα δικαστήρια, απαγορεύεται σε άτομα που δεν προσκομίζουν πιστοποιητικά εμβολιασμού κατά της Covid 19, νόσησης και ανάρρωσης από τον εν λόγω ιό, ή αρνητικό διαγνωστικό τεστ.
- Έχουμε φτάσει στο επικίνδυνο σημείο να υπάρχουν άνθρωποι που κατηγορούνται, σε ποινικές υποθέσεις, για παραβάσεις δυνάμει των Διαταγμάτων ή Κανονισμών του Υπουργού Υγείας, οι οποίοι αμφισβητούν την νομιμότητα των εν λόγω αποφάσεων, όμως δεν τους επιτρέπεται η πρόσβαση στο Δικαστήριο για να επιχειρηματολογήσουν υπέρ των απόψεών τους και να υπερασπιστούν την υπόθεσή τους, ενώ βρίσκονται στον χώρο του Δικαστηρίου. Ακόμη χειρότερα, εκδίδονται εντάλματα σύλληψης και αποφάσεις ερήμην τους διότι δεν τους επιτρέπεται η είσοδος στο Δικαστήριο και δεν μπορούν να παρίστανται στη διαδικασία. Θεωρούμε τις περιπτώσεις αυτές, με κάθε σεβασμό αλλά και παρρησία, ως ντροπή, όνειδος και ισχυρότατο πλήγμα κατά του Κράτους Δικαίου (Rule of Law) . Απλά και απέριττα, δεν νοείται να κατηγορείται κάποιος, να επιθυμεί να προβάλει υπεράσπιση, αλλά να μην του επιτρέπεται, κατ’ επίκληση μάλιστα των όσων ο κατηγορούμενος επιθυμεί να προσβάλει ως παράνομα.
- Δεν νοείται, περαιτέρω, να διεξάγονται διαδικασίες ουσιαστικά «κεκλεισμένων των θυρών», αφού δεν επιτρέπεται η παρουσία ακροατών στις δικαστικές αίθουσες, χωρίς, πάλι, η «δημόσια υγεία» να προβλέπεται ως λόγος περιορισμού του δικαιώματος σε δημόσια δίκη. Τουναντίον το Σύνταγμα επιβάλλει ανοικτή διαδικασία.
- Πέραν όμως των διαδίκων, σε πολύ δύσκολη θέση βρίσκονται επίσης και πολλοί συνάδελφοί μας. Η επιλογή οποιουδήποτε προσώπου να εμβολιαστεί ή όχι, αποτελεί καθόλα προσωπικό ζήτημα, το οποίο και προστατεύεται από το ιατρικό απόρρητο. Δεν νοείται, με πρόφαση τη “δημόσια υγεία” να απαγορεύεται η είσοδος στους χώρους των δικαστηρίων σε συναδέλφους οι οποίοι δεν επιθυμούν να μοιραστούν με οποιονδήποτε την κατάσταση υγείας τους. Τέτοιες πρακτικές, εκτός του ότι παρεμποδίζουν την πρόσβαση στη δικαιοσύνη και αποτελούν κώλυμα στο δικαίωμα εκπροσώπησης από δικηγόρο της επιλογής του κάθε προσώπου, είναι και πρόδηλη παρεμπόδιση στην άσκηση του λειτουργήματος των δικηγόρων, κάτι που συνιστά και ποινικό αδίκημα, πέραν της αντισυνταγματικότητας του μέτρου.
- Κατανοούμε ότι υπάρχει ανάγκη λήψης προσεχτικών και αναλογικών μέτρων κατά της πανδημίας, τα οποία όμως πρέπει να συνάδουν με τις επιταγές του Συντάγματος. Αυτό δε που θεωρούμε ως παντελώς απαράδεκτο, είναι να αποφασίζει η εκτελεστική εξουσία για το πώς θα λειτουργούν τα δικαστήρια, κατά παράβαση της αρχής της διάκρισης των εξουσιών. Δεν νοείται η Δικαστική εξουσία να εφαρμόζει ολόθυμα τα μέτρα που ο Υπουργός Υγείας εξαγγέλλει, χωρίς να τα προσαρμόζει στις ιδιαιτερότητες που παρουσιάζει η εφαρμογή τους στον χώρο της Δικαιοσύνης, ιδίως εάν ληφθεί υπ ́ όψιν ότι τα μέτρα αυτά έχει ήδη κληθεί η ίδια Δικαιοσύνη να τα κρίνει και να τα ελέγξει.
- Ενόψει των πιο πάνω, είναι η θέση μας ότι η πρόσβαση στην Δικαιοσύνη και στα Δικαστήρια, θα πρέπει να γίνεται απρόσκοπτα και με τον λιγότερο παρεμβατικό τρόπο. Ακόμη και η επίδειξη «safe pass» δεν μπορεί να δικαιολογηθεί στην βάση των όσων πιο πάνω εκτέθηκαν. Πόσο μάλλον δεν μπορούν να δικαιολογηθούν τα 3«σκαναρίσματα» που έχουν λανσαριστεί τις τελευταίες μέρες, σε συνδυασμό με απαράδεκτες επεμβάσεις στις κτηριακές εγκαταστάσεις, που παραβαίνουν ακόμα και τους Κανονισμούς Ασφάλειας και Υγείας. Παραδείγματος χάριν, στο Ε.Δ. Λεμεσού, έχει αποκοπεί η έξοδος κινδύνου από και προς την καφετέρια, με την τοποθέτηση εμποδίων και πλέγματος (ττελιού) ώστε να διοχετεύεται η πρόσβαση μόνο μέσω 2 εισόδων – εξόδων, εκ των οποίων η μία ενίοτε κλείνει και εντελώς. Τίνος τη προτροπή και τίνος τη αδεία, δεν γνωρίζουμε.
- Πέραν όμως των πιο πάνω και ενόψει των όσων ήδη βλέπουμε να διαδραματίζονται γύρω μας, είμαστε ιδιαίτερα προβληματισμένοι διότι, εάν το ίδιο το Ανώτατο Δικαστήριο επιτρέψει αυτού του είδους τους περιορισμούς, ποιος μπορεί να εγγυηθεί ότι τα νέα μέτρα που έχουν εξαγγελθεί δεν θα επεκταθούν και στους κλειστούς χώρους των δικαστηρίων, στην πράξη απαγορεύοντας την άσκηση του επαγγέλματος των δικηγόρων οι οποίοι έχουν επιλέξει να μην προβούν σε εμβολιασμό;
- Ζητούμε και απαιτούμε όπως η πρόσβαση στην Δικαιοσύνη γίνεται απρόσκοπτα, με μέτρα λιγότερο παρεμβατικά, ήτοι με την τήρηση αποστάσεων και την χρήση μάσκας και κατ’ ουδένα λόγο να απαγορεύεται η είσοδος σε όσους δεν επιδεικνύουν safe pass, για τον απλούστατο λόγο ότι κάτι τέτοιο αντιβαίνει στο Σύνταγμα που τα Δικαστήρια είναι ταγμένα να υπηρετούν.
- Εισηγούμαστε και ζητούμε, περαιτέρω, όπως άμεσα, γίνουν σχετικές πρόνοιες για τηλεργασία, ακόμη και για τις ακροάσεις, ιδίως για συναδέλφους που δεν έχουν πρόσβαση στα Δικαστήρια λόγω της κατάστασης που επικρατεί.
- Ζητούμε και απαιτούμε την προστασία του ΠΔΣ για όλους τους δικηγόρους που πλήττονται από τα πιο πάνω, απειλώντας άμεσα τον βιοπορισμό τους.
- Παρακαλούμε όπως οι όποιες αποφάσεις και ενέργειες, ληφθούν άμεσα καθότι το ζήτημα είναι πλέον πολύ φλέγον και υπονομεύει την αξιοπιστία ολόκληρου του συστήματος απονομής δικαιοσύνης
Ευχαριστούμε εκ των προτέρων και παραμένουμε σύσσωμοι στη διάθεσή σας για
οποιεσδήποτε διευκρινήσεις ή/και βοήθεια.”